Artefakt z epoki paleolitu znaleziony na terenach Dąbrowy Tarnowskiej

Podczas prac prowadzonych przy budowie obwodnicy na terenie Dąbrowy Tarnowskiej w 2015 roku dokonano ciekawego odkrycia. W czasie prowadzenia robót ziemnych w rejonie rzeki Breń napotkano ślady przeszłości. Odnaleziono wówczas fragmenty naczyń ceramicznych i drewniane konstrukcje, które sugerowały istnienie wczesnośredniowiecznego budownictwa na tym właśnie obszarze. Potwierdziło to wcześniejsze przypuszczenia o obecności osady wielokulturowej datowanej na okres prehistoryczny lub nowożytny, o czym świadczyły odnalezione w 2006 roku pozostałości ceramiki, a także najcenniejsze z odkryć – odłupek z krzemienia wołyńskiego datowany na epokę kamienia.

Wraz z dniem 8 października 2015 roku na terenie 50 arów rozpoczęto ratownicze badania wykopaliskowe. Zarejestrowano 282 obiekty archeologiczne, wśród których znajdowały się znaleziska datowane na okres nowożytności, kultury mierzanowickiej, epoki kamienia, czy pradziejów.Odkryto wówczas pięć wyrobów krzemiennych, wśród których dwa datowane są na młodszą epokę kamienia oraz wczesną epokę brązu. W posiadaniu dąbrowskiego Ośrodka Spotkania Kultur znajduje się najcenniejszy z artefaktów – krzemień wykonany w technice lewaluaskiej. Tym, co sprawia, że odzyskany artefakt jest tak wyjątkowy, są jego odmienne od innych kamieni cechy technologiczne i typologiczne. Cechy te mogą być powiązane z osadnictwem z czasów epoki brązu, które mogło znajdować się na stanowisku jego odkrycia. Płatek klasyfikowany jako krzemień wieku  jurajskiego o nieokreślonej proweniencji, prawdopodobnie z polodowcowego bruku morenowego. Powstał on pod wpływem silnych procesów eolicznych, tj. wpływów wiatru na rzeźbę terenu. Ów płatek krzemienny mierzy 51mm długości, 36mm szerokości i 10mm grubości i charakteryzuje się, powstałym prawdopodobnie w wyniku użycia twardego narzędzia, znacznym wybrzuszeniem. Na jego powierzchni widoczne są również silne ślady wybłyszczenia, a także zaokrąglenia na krawędziach. Struktura kamienia może być związana z dwoma czynnikami, intencjonalną działalnością człowieka lub przyczynami naturalnymi, takimi jak zmiany wilgotności podłoża, w którym się znajdował. Informacje, które udało się zgromadzić na temat krzemienia, wskazują na epokę środkowego paleolitu jako okres jego pochodzenia. Na tym etapie badań określenie bardziej szczegółowych ram chronologicznych nie jest możliwe.

Eksponat dostępny jest w Ośrodku Spotkania Kultur w Dąbrowie Tarnowskiej. Stanąć oko w oko z przeszłością mogą nie tylko pasjonaci historii, ale także wszyscy, którzy zainteresowani są tym, co miało miejsce na naszym terenie setki tysięcy lat temu.

 

Dominika Magdziak i Ewelina Kochanek