Po 1989 roku
Pogarszający się stan techniczny trwał aż do 2007 r. Na przekór postępującej ruinie instytucje kultury: Muzeum Okręgowe w Tarnowie i Dąbrowski Dom Kultury, przy wsparciu finansowym samorządu gminnego i powiatowego starały się propagować fascynującą kulturę żydowską w środowisku lokalnym mieszkańców Powiśla Dąbrowskiego, dwukrotnie organizując koncerty muzyki klezmerskiej w ramach projektu „Małopolskie Dni Żydów Galicyjskich - Galicjaner Sztetl”. W tym okresie też wykonano drobne prace zabezpieczające konstrukcję budowli, zlecone przez władze gminy (łatanie dziur w dachu, prowizoryczneogrodzenie terenu). Przełom nastąpił w grudniu 2006 roku, kiedy to na mocy decyzji Wojewody Małopolskiego, Skarb Państwa przekazał synagogę gminie Dąbrowa Tarnowska. Dąbrowski Samorząd był zmartwiony tą decyzją. Gminy nie było stać na gruntowny remont bożnicy. Szacowało się wtedy, że aby obiekt powrócił do dawnej świetności, potrzebna była suma od 8 do 10 milionów złotych.
W marcu 2007 roku Burmistrz Dąbrowy Tarnowskiej Stanisław Początek doprowadził do spotkaniaz przewodniczącym Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie Tadeuszem Jakubowiczem oraz kierownikiem Delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków Andrzejem Ceterą. Rozmowa dotyczyła przyszłości budynku i jego przeznaczenia.
Burmistrz poprosił gości o podjęcie wspólnych działań, aby uratować ten cenny zabytek - w tym o pomoc w uzyskaniu funduszy zewnętrznych na ten cel. Ustalono wówczas, że podjęte zostaną starania, aby zabytkową synagogę przeznaczyć na cele kulturalno-muzealne.
W kwietniu tego samego roku zostały złożone do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz do Sejmiku Województwa Małopolskiego pierwsze wnioski o uzyskanie wsparcia w kwocie 100 tysięcy złotych na sfinansowanie kosztów wykonania koniecznych ekspertyz technicznych i konserwatorskich. Taką samą kwotę zaproponowała Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie. Otrzymano 50 tysięcy złotych z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, co stanowiło 90% kosztów wykonania planowanych ekspertyz. W październiku 2007 roku gmina Dąbrowa Tarnowska podpisała umowę z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego i otrzymała uzyskane wcześniej fundusze. Wkrótce opracowano ekspertyzę pod kierownictwem dr. inż. Stanisława Kaczmarczyka z Politechniki Krakowskiej. Eksperci stwierdzili, że budowli grozi katastrofa budowlana. Ekspertyzy dotyczyły: fundamentów, ścian, sklepień, dachu, rzeźb, polichromii oraz innych detali wystroju. Zrobiono także wytyczne do projektów budowlanych, które zostały zaplanowane do wykonania w kolejnym etapie.
Na początku 2008 roku gmina wysłała kolejny wniosek o dofinansowanie do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Uzyskano 800 tysięcy złotych na wykonanie prac zabezpieczających wycenionych na 936 tysięcy złotych. 50 tysięcy złotych dołożyła Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie, a samorząd lokalny 104 tysiące. 31 lipca 2008 roku uchwałą Zarządu Województwa Małopolskiego synagoga została wpisana na listę obiektów XI edycji Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego, które odbyły się w maju 2009 roku z licznym udziałem turystów z całego regionu. Podczas 2 dni zwiedzania stolicę Powiśla Dąbrowskiego odwiedziło kilka tysięcy osób! Podczas finałowego koncertu w dniu 17 maja z udziałem zespołów tanecznych i wokalistek z dąbrowskich szkół oraz grupy młodzieży gimnazjalnej, realizującej program edukacyjny „Przywróćmy Pamięć” (inscenizacja sceny tradycyjnych zaślubin żydowskich wraz z degustacją potraw kuchni żydowskiej) na tle synagogi zaprezentował się kilkusetosobowej widowni zespół klezmerski światowej sławy - „The Klezzmates”. W sierpniu 2008 roku rozstrzygnięto przetarg na roboty zabezpieczające synagogę, które rozpoczęto w drugiej połowie września tego roku. Remont polegał na wykonaniu robót budowlanych zabezpieczających bryłę budynku (konstrukcja dachu, ścian, fundamentów) . Łącznie na zabezpieczenie synagogi w 2008 r.wydatkowano 954.625 zł. W2009 r. Gmina Dąbrowa Tarnowska uzyskała 420.000 zł z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 50.000 zł z Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego na dalszy etap prac zabezpieczających. Łącznie wydatkowano 573.217 zł. Wykonano żelbetowe łupiny nad babińcem, wykonano wieniec żelbetowy wokół ścian zewnętrznych synagogi, przemurowano ściany szczytowe oraz wieżyczki krużgankowe, wymieniono pokrycie dachu, naprawiono i dokonano rekonstrukcji nadproży.
Wyżej opisane etapy prac budowlanych uchroniły zabytek przed całkowitą ruiną. Nie wystarczało to jednak, aby mógł on pełnić przewidzianą funkcję. Poważna szansa pojawiła się w 2009 r., kiedy to Zarząd Województwa Małopolskiego ogłosił nabór wniosków na konkurs w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013. Gmina Dąbrowa Tarnowska złożyła odpowiedni wniosek, który został przez ekspertów Zarządu Województwa Małopolskiego wysoko oceniony. 7 października 2009 r. Województwo i Gmina zawarły umowę na RENOWACJĘ SYNAGOGI DĄBROWSKIEJ – PERŁY ARCHITEKTURY CHASYDÓW W POLSCE – UTWORZENIE OŚRODKA SPOTKANIA KULTUR w systemie „zaprojektuj i wybuduj”. Wartość tego kontraktu to 10.178.916,35 zł, w tym 75% to dofinansowanie z funduszy unijnych w ramach MRPO. Kompleksowe prace wykonały Polskie Pracownie Konserwacji Zabytków z Warszawy na mocy umowy z maja 2010 r. Zakres prac był bardzo szeroki i obejmował między innymi:
- budowę poziomu -1, na którym znajdują się pomieszczenia socjalne, magazyny, kotłownia,
- pełną renowację polichromii w Sali Modlitw,
- modernizację babińca na dwóch poziomach,
- dostosowanie obiektu do potrzeb osób niepełnosprawnych,
- instalacje c.o., elektryczną, sanitarną, p-poż itp.,
- aranżację wszystkich wnętrz.
Prace odebrano w kwietniu 2012 r. Ten zabytkowy obiekt w efekcie przyniósł nową jakość w kulturze dąbrowskiej. Stał się też ważnym i ciekawym miejscem na mapie turystycznych atrakcji w skali Małopolski, a nawet całej Polski. W murach tego fascynującego zabytku powstał Ośrodek Spotkania Kultur.
